* 4Cilinders dubbelwerkende Stoommachine of te wel, Quadruple expansiemachine.

.Werking stoommachines
.Onderdelen
.Ketels en Appendages
.Toepassingen
.Foto's en Platen
.Uit de Ingenieur
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.



Voor nog meer rendement en vermogen werd de 4 cilinder ontwikkeld.

Aan boord van schepen werd ook deze machine toegepast, zij werd dan direct aan de schroefas gekoppeld.
De 4 cilinders liggen naast elkaar, en de krukken staan onder een hoek van 90 graden.
Om een zo veel mogelijk gelijkmatige gang te verkrijgen, worden krukken van tegengewichten (contra gewichten) voorzien.
De stoom doorstroomt de vier cilinders achter elkaar, en wel ongeveer op de volgende stoomdrukken:

In de hoge druk cilinder van 16 op 17 atm.

In de middeldruk cilinder van 7 op 3,5 atm.

Eerste lagendruk cilinder van 3,5 op 1,3 atm.

Tweede lagendruk cilinder van 1,3 op 0,2 atm.

Het kwam vaak voor dat de 2 lagendruk cilinders een vlakken schuif had, en de hoge druk een ronde schuif.
Dat had te maken met de temperatuur van de stoom die op de vlakken schuif een nadelige effect zou hebben.
Voor hoge druk met daarbij horende hoge temperatuur gebruikt men vaak een ronde schuif of ook wel een bosschuif genoemd.

Is er nog meer vermogen nodig dan werden er twee quadruplemachines aan elkaar gekoppeld waarbij de krukken onder hoeken van 60 graden kwamen te staan; hoge en middel drukcilinder werden dan in tandem opgesteld.
Men vorm zo natuurlijk eigenlijk twee machines, toch deze werken op een as, terwijl de andere schroefas door eenzelfde machinecombinatie bewogen werd.

Het toepassen van stoomspanningen hoger dan 14 kg/cm² voor machines, werkende met verzadigden stoom, heeft om bekende redenen geleid tot de invoering van stoomwerktuigen, bij welke de volgende expansie van de stoom verdeeld is over vier cilinders, waarvan de middellijnen opvolgend in grote zijn.

De gemiddelde verhoudingen van de cilindermiddellijnen zijn als volgt: D. HDC : D. 1e MDC : D. 2e MDC : D. LDC = 1 : 1,4 : 2,1 : 3,2.

Met het doel, de machine te balanceren, plaats men de cilinders, gerekend van de ketel af, als volgt: HDC, LDC, 2e MDC, 1e MDC zie fig.148

 
   

 
  naar boven (up)

Bij deze rangschikking staat dus de grootste cilinder in het midden en is zorg gedragen, dat de hartlijnafstanden symmetrisch liggen ten opzichte van het middenvlak fig.149.
Bovendien zijn daartoe de krukken symmetrisch geplaatst ten opzichte van een X-as fig.150 en terwijl de gewichten van beide buitenste krukken en die van beide binnenste aan elkaar gelijk zijn, wegen de binnenste krukken zwaarder dan de buitenste.
Aan weerszijden van de X-as zijn de gewichten even groot.

 

De loop van de stoom is in de figuur gemakkelijk te volgen.
In fig.151 is een horizontale doorsnede afgebeeld over de cilinders van een quadruple expansiemachine van de Arnhemse Stoomsleep helling Mij.
De cilindermiddellijnen verhouden zich ongeveer als:
1 : 1,4 : 2 : 2,9.
Tussen de HDC en de 1e en MDC zijn de schuiven voor deze twee cilinders geplaatst in een vlak, loodrecht op de krukas; de 2e MDC stoomschuif is geplaatst aan de frontzijde van de machine.
De beide eerstgenoemde schuiven worden evenals de beide laats genoemde schuiven bewogen door een enkele stoomschuif beweging, zodat de bouwlengte van de machine zeer kort is.
De onderlinge stand van de krukken is afgebeeld in fig.151

klik op de plaat

Hier onder 4 tekeningen uit de Duitse Ingenieurs 1904, van een 4 cilinder Quadruple Expansiemachine.

naar boven (up)

 Personendampfer  Prinz Sigismund
gebouwd: A.G Neptun, Schiffswerft u Maschinefabriek in Rostock Vierfach Expansionsmaschine jaar 1904 (tekst letterlijk over genomen)

 
   
boven aanzicht

deze plaat groot

boven aanzicht

  naar boven (up)
achter aanzicht

deze plaat groot

achter aanzicht

  naar boven (up)
doorsneden boven over de cilinders

deze plaat groot

doorsneden boven over de cilinders

  naar boven (up)
doorsneden van voren

deze plaat groot

doorsneden van voren.

  naar boven (up)
zijaanzicht

deze plaat groot

zijaanzicht

  naar boven (up)
Bron platen en beschrijving zijn uit verschillende boeken: het stoombedrijf door nanno A.Imelman. Het Scheep stoomwerktuig, door A.D.F.W.Lichtenbelt. Zuigerstoomwerktuigen door J.P.P. Morré W.Morée. De Gids voor Machinisten N.C.H Verdam, E,F Scholl. Zeitschrift des Vereines deutscher Ingenieure, 1904.